Chuyện kể CHIẾC ÁO LEN

Hoinhammit, 8/1/2015

Hôm nay gió mùa đông bắc lại tràn về khắp miền bắc, cái lạnh, mưa, gió rét lùn phùn làm cho những người tổ chức chương trình AÂCE 2014 càng thêm sốt ruột cho chương trình áo ấm đợt 3. Dự là những chiếc áo cuối cùng của mùa áo ấm năm nay sẽ kết thúc vào 20 tháng này và hy vọng chương trình sẽ hoàn tất trong ấm áp yêu thương trọn vẹn.

Chợt nhớ hồi đầu mùa có một cô giáo ở Nghi Xuân (Hà Tĩnh) nhắn vào hộp thư chương trình rằng ở lớp 3 có bài Tiếng Việt "chiếc áo len" rất hay và thấm đẫm tình người. Mải miết theo áo về áo đi nên quên mất lời nhắn này, nay dở ra đọc thấy đúng là ngẩn hết cả người. Tìm hiểu một chút thì mới biết tác giả viết bài này từ chính câu chuyện có thật của mình và cho đến bây giờ đã già rồi nhưng vẫn nhớ như in về nó. Điều thú vị là câu chuyện này lại xẩy ra ở xứ Quảng và được tác giả viết lại bên dòng sông Bé ở Bình Dương chứ không phải nới miền bắc rét mướt xa xôi. Hãy đọc một chút chia sẻ của Từ Nguyên Thạch - tác giả của câu chuyện để hiểu hơn bà con ợ.

“Chiếc áo len” (*) ra đời như thế nào?

Đó là mùa mưa một năm cuối thập niên 80 của thế kỷ trước. Sông Sài Gòn đoạn chảy qua thị xã Thủ Dầu Một, tỉnh Sông Bé (cũ) thốc lên bờ những lưỡi gió lạnh buốt. Căn phòng tôi ở, cũng là văn phòng Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Sông Bé, thường xuyên bị gió thổi tung những cánh cửa sổ vốn đã mục nát. Căn phòng cấp bốn đối diện dòng sông ấy cũng thường xuyên bị mưa tạt qua khe cửa, qua mái ngói vốn được xây tạm bợ trong thời bao cấp.

Ban đêm tôi ngủ lại trong căn phòng ấy và khốn khổ bởi mưa tạt và gió lạnh. Và trong một đêm nằm trùm mền, bên ngoài là tiếng hú của gió, tôi nhớ về tuổi thơ đẹp như thiên đường mặc dù còn thiếu thốn của tôi. Tôi nhớ đến mùa mưa xứ Quảng, tôi cậu bé lớp ba đến trường trong tấm nylon dùng làm khăn trải bàn của gia đình tôi. Tôi cậu bé lớp ba lấy kim chỉ ngồi khâu suốt buổi chiều cái túi nhựa thành cặp sách có hai ngăn để đựng tập vở. Tôi cậu bé lớp ba với nắm đũa cố cột thành chiếc lồng đèn bánh ú xiêu vẹo mang vào khoe với chúng bạn…

Rồi mùa đông năm ấy ùa về. Tôi cậu bé lớp ba lúc đó có lẽ sẽ chẳng biết lạnh là gì vì hồn nhiên ham chơi quên hết cái thế giới thực, mà đắm chìm trong những giấc mơ lê thê của thế giới tuổi thơ. Nhưng một hôm vào lớp, thằng bạn ngồi cạnh mặc một chiếc áo ấm có giây kéo ở giữa và cả chiếc mũ đội đầu. Nó cho tôi mặc thử. Ấm vô cùng. Đó là thứ cảm giác gần như lần đầu tôi cảm nhận được, nên khi cởi áo ra tôi mới biết ngoài trời đang lạnh giá.

Cái lạnh theo tôi về nhà. Tôi  nằng nặc đòi mẹ mua cho tôi chiếc áo ấm tương tự như thế. Khổ nỗi nhà tôi có đến bốn anh em trai, nếu mẹ dồn tiền mua cho tôi thì các anh và em tôi nhịn mặc. Thế nhưng tôi lại không biết nỗi khổ tâm của mẹ, giận dỗi bỏ cơm đi nằm sớm. Chính trong lúc mơ mơ màng màng ấy tôi nghe mẹ nói với người anh kế của tôi: “Duyệt, mẹ thấy cái áo len của con còn mặc được. Thôi con nhường phần con để mẹ mua cho em chiếc áo mới. Thấy nó thích quá mẹ không đành lòng”. Ban đầu anh tôi cũng phụng phịu thì mẹ nói làm anh phải biết hy sinh cho em chớ. Anh tôi chạy tới giường nhìn thằng em đang (vờ) ngủ rồi quay sang mẹ: “Thôi, mẹ mua cho nó đi. Con mặc sao cũng được”. Đêm đó, đợi cho anh tôi đi ngủ, mẹ lục trong rương ra chiếc áo len cũ đã rách chỗ cùi tay ngồi vá lại. Lúc ấy, thú thật tôi muốn tung mền chạy ra nói với mẹ rằng con không còn thích chiếc áo đó nữa nhưng không đủ cam đảm…

Và tôi ngồi dậy bật đèn, ngồi gõ máy chữ truyện “Chiếc áo len”. Bên ngoài, gió từ sông Sài Gòn lung lay hai cánh cửa sổ như muốn bước vào câu chuyện của tôi.

Tháng 12-2008,  TỪ NGUYÊN THẠCH