Những người đàn bà quê tôi

NGUYỄN MINH KHIÊM

Những người đàn bà quê tôi như chiếc cối xay tre nặng nề quay nghìn đời nay xay số phận

Dáng đi nặng nhọc. Giấc ngủ nặng nhọc. Cái ngáp dài nặng nhọc. Tiếng hát nặng nhọc. Lời ru nặng nhọc. Màu áo quần nặng nhọc.
Tẩm ướp nước da họ là gió lào, là cái nắng đốt thiêu mùa hạ; là cái rét căm căm dứt da dứt thịt mùa đông; là đánh vật lộn vòng nghiêng trời mùa thu bão lũ.
Cái duyên bong ra. Cái sắc bong ra. Cái lúng liếng bong ra. Cái lúm đồng tiền bong ra.
Móng chân ai cũng ám một màu vàng gạch cua như gốc năn gốc lác, rễ lúa chua phèn.

Ngay cả bây giờ, trong lúc những người đàn bà thành phố lo giảm cân giảm béo, lo mua sắm cho đỡ ngột thở vì tiền
Những người đàn bà quê tôi vẫn đen đủi quắt queo gầy như vỏ đỗ, ngồi lên xe máy còn sợ, còn nôn thốc nôn tháo khi vào cửa ô tô; còn bòn tro đãi sạn từng đồng lo mắm muối tương cà đủ ngày đủ tháng
Không mấy người không nợ lãi lúa non; Không mấy người không phải đến Ngân hàng gạt cầm sổ đỏ!

Giá vàng lên không biết. Giá vàng xuống không hay. Tăng giá một cân phân, tăng giá một lạng thóc giống, một lạng ngô giống là cả đêm thức trắng

Họ chỉ biết giá cả vùn vụt tăng
Họ chỉ biết chạy việc cho mỗi đứa con học sắp ra trường lại phải lo vài ba trăm triệu .

Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam là ai? Không biết.
Chủ tịch nước Công hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là ai? Không biết.
Thủ tướng là ai? Không biết.
Chủ tịch Tỉnh là ai? Không biết.
Chủ tịch Phụ nữ Việt nam là ai? Không biết.

Họ chỉ biết những người đến nhà vận động quyên góp ủng hộ người nghèo, gây quỹ khuyến học, xây dựng tượng đài và giúp nạn nhân chất độc màu da cam hay những vùng bị bão lụt
Họ chỉ biết những người đến vận động hiến đất, vận động đóng góp mỗi khẩu mấy trăm nghìn để giảm nợ công

Nếu được hỏi bà suy nghĩ thế nào, chị suy nghĩ thế nào?
Họ cười nói vô tư
Cả nước thế đâu phải mình mình
Vẫn phải vui vẻ sống chứ biết làm sao được.

Những người đàn bà quê tôi
Không biết nói điều gì to tát
Truyền cho con thổ âm màu đất
Giọng mùi rơm mùi rạ
Tự nhiên xanh như cây cối trong vườn
Không dịch chuyển khỏi làng nửa bước
Nhưng trận bão nào cũng xơ xác đầu tiên
Cũng lá gãy tơi bời hoa quả rụng!
Nếu mỗi khu vườn không còn cây phủ bóng
Không còn những người đàn bà quê tôi như chiếc cối xay tre nặng nề quay nghìn đời nay xay số phận
Thì đất làng là mảnh đất vô sinh./.