Câu chuyện về comple thời bao cấp

Cô dâu & chú rể thời bao cấp

Theo Kienthuc

Vào thời kỳ bao cấp, để có một comple chỉn chu là điều cực kỳ khó khăn. Do vậy, số đông muốn chút "lịch lãm quý ông" thì chỉ có nước đi mượn!

Trong thời kỳ bao cấp, cái ăn cái mặc chẳng có, một chiếc áo may ô hay sơ-mi lành lặn đã thuộc loại sang lắm rồi, có mấy ai dám mơ đến một bộ "củ" (tên dân dã dùng để gọi comple). Vì vậy, trong những ngày trọng đại hay cần kíp, muốn sang trọng, lịch lãm thì phương án duy nhất là ... đi mượn. 

Đám cưới nhà giàu

 Bộ "củ" lịch lãm của chú rể

Ngày ấy, phần lớn chú rể đều chỉ mặc quần âu, áo sơ mi trắng "cắm thùng", đi dép xăng đan. Muốn "diện", thì phải đi mượn, và có khi phải qua nhiều cầu mới mượn được một bộ vừa người.  

Xong comple lại lo giày. Giày xấu đẹp hay màu gì cũng được miễn là phải vừa chân, nếu chật thì khốn khổ. Do ngày ấy hiếm xi nên có người lấy dầu lạc đánh cho bóng và lúc chuẩn bị quần áo giày dép đi đón dâu mới biết kiến xơi hết phần dầu để lại các vết lỗ chỗ trên mặt da. Dẫu sao, chú rể vẫn cứ là "oách", là "lung linh", khi sánh cạnh cô dâu mặc áo dài, hay chỉ là áo sơ mi trắng cổ lá sen. 

Oách như cán bộ

Kể cả cán bộ được đi công tác nước ngoài, không phải ai cũng có comple. Muốn có một bộ trang phục chỉn chu, họ thường phải lên phố Hàng Bột để mượn. Ở đó có một cái kho của Bộ Tài chính, chứa khoảng vài trăm bộ comple may sẵn các cỡ, đa số là màu tím than hoặc màu xanh cổ vịt, bằng khaki hoặc dạ, viện trợ của Mông Cổ hoặc Trung Quốc.

Tất cả những bộ đó đều được dùng lá trầu không để in một chữ "Kho" to đùng ở lưng quần và miệng túi áo trong. Do chưa có công nghệ giặt khô như bây giờ nên sau một đợt công tác, mọi người lại vo viên cho vào vali, nộp lại kho và bộ nào cũng nhăn nhúm.

Ngoài bộ comple, bộ sậu còn được mượn thêm cả một cái cà vạt (cũng nhăm nhúm nốt, vì không phải ai cũng biết thắt), một cái vali có khung đóng bằng gỗ, bọc vải giả da nặng đúng 4.5kg. 

Trang phục thường ngày bao cấp

Hầu hết các bộ comple đều được đóng dấu chữ "Kho", vì vậy mới có chuyện vui rằng:

Có một đoàn ngoại giao 5 người, khi đến Liên Xô, việc đầu tiên sau khi nhận phòng là trút bộ comple ra để giặt là cho phẳng phiu. Đến chiều bà phục vụ đi các phòng gõ cửa, mồm luôn gọi (Ta - vơ - rít ) Kho có nghĩa là "Đồng chí Kho" vì cả 5 bộ đưa đi giặt đều có chữ KHO. Bà không biết trả cho ai, và bà nghĩ rằng cái tên Kho chắc hẳn là một cái tên rất phổ biến ở Việt Nam vậy. Một cán bộ đành phải biến báo nói với bà rằng cứ để ở phòng tôi rồi sau đó gọi 4 vị còn lại đến thử quần áo nhận về.

Một thời kỳ bao cấp khó khăn về kinh tế, chính vì vậy, khi ấy, sự lịch lãm của một người đàn ông thật hơn, phụ thuộc nhiều hơn vào cách hành xử của anh ta, thay vì những bộ cánh phù phiếm bên ngoài. 

Dẫu sao, chính nhờ thời kỳ khó khăn ấy, mà mỗi người lại có kỷ niệm đẹp và đáng nhớ hơn.